Dziś poruszymy temat odprawy pośmiertnej.
Jest to kolejne, po zasiłku pogrzebowym, świadczenie, które po śmierci bliskiej osoby przysługuje członkom rodziny.
Czym jest odprawa pośmiertna?
Jest to świadczenie wypłacane przez pracodawcę osoby zmarłej niezależnie od wypłaty zasiłku pogrzebowego. Regulują ją przepisy Kodeksu Pracy, a dokładniej Rozdział IV, art. 93.
Komu należy się odprawa pośmiertna?
Odprawa pośmiertna należy się członkom rodziny zmarłego pracownika. Za członków rodziny uważa się według przepisów:
- Małżonka osoby zmarłej
- Dzieci własne i przysposobione – do ukończenia przez nie 16 roku życia, a w przypadku kontynuowania nauki do jej zakończenia, ale nie dłużej niż do 25 roku życia
- Dzieci przyjęte na wychowanie i utrzymanie do uzyskania przez nie pełnoletniości (dzieciom przyjętym do rodziny zastępczej, jeżeli zostały przyjęte co najmniej rok przed śmiercią opiekuna
- Rodzicom, a także ojczymowi, macosze, osobie przysposabiającej, jeśli osoby te są niezdolne do pracy, ukończyły 50 rok życia lub wychowują co najmniej jedno dziecko, wnuka, rodzeństwo, uprawnionych do renty po zmarłym pracowniku
Warunkiem wypłaty odprawy jest pozostawanie w zalegalizowanym związku małżeńskim. Nie otrzyma jej więc osoba będąca w konkubinacie.
Odprawa jest należna nawet w przypadku przebywania pracownika na urlopie czy zwolnieniu oraz niezależna od długości pracy pracownika. Należy się nawet wówczas, gdy pracownik był zatrudniony na okres próbny. W przypadku odprawy pośmiertnej nie ma znaczenia przyczyna śmierci pracownika.
Jaka jest wysokość odprawy pośmiertnej?
Kwota odprawy jest uzależniona od czasu jaki pracownik przepracował w danej firmie.
Rodzina zmarłego pracownika otrzyma następująco:
- równowartość jednomiesięcznego wynagrodzenia – gdy pracownik był zatrudniony krócej niż 10lat
- równowartość trzymiesięcznego wynagrodzenia – gdy pracownik był zatrudniony powyżej 10 lat
- równowartość sześciomiesięcznego wynagrodzenia – gdy pracownik był zatrudniony powyżej 15 lat
Jeśli pracownik był zatrudniony u kilku pracodawców – rodzinie przysługuje odprawa od każdego z nich. Odprawę dzieli się w równych częściach na każdą osobę uprawnioną do jej otrzymania. W przypadku, gdy uprawniona do odprawy jest tylko jedna osoba otrzyma ona połowę wysokości odprawy.
Wyjątkiem w wypłacie odprawy pośmiertnej jest sytuacja, gdy pracodawca ubezpieczył pracownika na życie, a osobom uprawnionym do odprawy przysługuje wypłata odszkodowania od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w wysokości co najmniej równowartości odprawy. Jeżeli odszkodowanie jest niższe – pracodawca musi wypłacić rodzinie różnicę.
Gdy śmierć nastąpiła w pracy…
Jeśli pracownik zmarł w skutek wypadku przy pracy członkom jego rodziny przysługuje jednorazowe odszkodowanie z ZUS-u.
Kiedy do odszkodowania jest uprawniona tylko jedna osoba przysługuje ono w wysokości:
- 18krotnego przeciętnego wynagrodzenia – w przypadku małżonka lub dziecka
- 9krotnego przeciętnego wynagrodzenia – w przypadku pozostałych członków rodziny
Odszkodowanie takie jest pomniejszane o odszkodowanie wypłacone zmarłej ostatecznie osobie z powodu stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu.
By uzyskać takie odszkodowanie należy złożyć do ZUS wniosek o takie świadczenie, dołączyć protokół powypadkowy oraz dokument potwierdzający pokrewieństwo czy tez powinowactwo ze zmarłym.
Przepisy nie regulują szczegółowo ile czasu rodzina ma na ubieganie się o odprawę po zmarłym bliskim. Możemy tu wziąć jedynie pod uwagę przepisy Kodeksu Pracy, które mówią o przedawnieniu się roszczeń wynikających ze stosunku pracy po upływie 3 lat od zaistnienia danej sytuacji.